Właśnie turkusowe organizacje to z założenia organizacje godnej pracy. Wiąże się to również z przejściem od motywacji korzyści (metoda kija i marchewki) do motywacji godnościowej. Trudne zadanie do wykonania. Nie w każdej sytuacji aktualnie jest to możliwe. Turkus, godna praca i samoorganizacja to aktualnie synonimy.
Frederic Laloux napisał: “Kiedy działamy w głębokiej uczciwości i odpowiadamy pozytywnie na odczuwane w nas powołanie, wszechświat robi wszystko, by nam pomóc”
Andrzej Blikle tłumaczy powyższą wypowiedź następująco:
“Kiedy działamy w głębokiej uczciwości – gdy działamy zgodnie z naszym systemem wartości, w poczuciu, że robimy coś ważnego i potrzebnego, że możemy być z tego dumni;
i odpowiadamy pozytywnie na odczuwane w nas powołanie – gdy działamy w warunkach uwalniających naszą kreatywność, gdy dano nam prawo podejmowania decyzji, gdy mamy poczucie sprawczości i wpływu na otaczającą nas rzeczywistość, a więc i na naszą przyszłość;
wszechświat robi wszystko, by nam pomóc – mamy statystyczną pewność sukcesu, na co wskazują zarówno badania naukowe, jak i codzienna praktyka biznesowa”.
Każdy z nas i każdy zespół ludzi stanowi układ energetyczny powiązany z energią wszechświata. Nasze myśli to potężna energia. Jeżeli są pozytywne, zharmonizowane z naszą energią wnętrza, dobrze się dzieje. Godna praca to optymalne wykorzystanie energii człowieka.
Turkus i sustainability. Czyli uważasz, że wdrażanie zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwie polega na przekształceniu go do organizacji turkusowej?
Uważam, że wdrażaniu zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwie towarzyszy przeprowadzanie zmian. Jedną ze zmian może być przekształcanie stylu zarządzania w kierunku samoorganizacji.
Czy to prawda, że w organizacjach turkusowych decydują ci, którzy wiedzą, a reszta ma do nich zaufanie?
Tak. Cała siła samoorganizacji polega na odpowiedzialności i zaufaniu do “osób które wiedzą”. Polega na poczuciu, że wszyscy w zespole mamy do siebie zaufanie. Każdy z nas zna się na czymś bardzo dobrze i wykona swoją pracę z pełną odpowiedzialnością.
Zbudowanie zaufania i odpowiedzialności każdego członka dużego zespołu wymaga czasu i wysiłku. Trzeba zrewidować sposób komunikowania się. Dużo zależy od dotychczasowego stylu zarządzania i zaufania do osoby lub osób, które taką zmianę w firmie chcą przeprowadzić. Nie jest to łatwe i nie w każdym zespole się to udaje.
Samoorganizacja. Turkus. Czy przekształcenie w tym kierunku to środek do przewagi na rynku?
W organizacjach turkusowych mówimy o odpowiedzialności społecznej biznesu, która obejmuje również odpowiedzialność za środowisko i za naszą planetę. Coraz częściej dla klienta nie tylko cena stanowi kryterium wyboru. Jest wzrostowa tendencja wyboru marki nie tylko po kryterium najniższej, czy najwyższej ceny. Coraz więcej osób interesuje się dodatkowymi informacjami o firmach produkujących daną markę i ma to wpływ na ich wybór. Świadomość złego traktowania pracowników, albo środowiska coraz częściej powoduje, że dany produkt nie jest kupowany.
Zacytuję tu A.Bliklego:
“…Praca w organizacjach zapewniających dobre życie jest radością, a przez to jest wydajniejsza, bardziej innowacyjna i obarczona mniejszą ilością błędów. I to właśnie daje przewagę rynkową…”
“…elementem budowania turkusowej organizacji jest tworzenie klimatu społecznej odpowiedzialności, budowania poczucia, że odpowiadamy nie tylko za siebie i naszą organizację, ale też za naszą małą i dużą ojczyznę, a także planetę, na której przyszło nam żyć.”
“…Organizacje turkusowe burzą model świata oraz odwracają porządek rzeczy. Wychodzą od obserwacji, że skoro dobre życie jest dla nas wartością podstawową to należy zadbać o nie w pierwszej kolejności, zaczynając od przemodelowania naszej pracy. Zorganizujmy ją więc tak, żeby dawała nam poczucie sensu życia, pozwalała na rozwój, oferowała przestrzeń do kreatywności i innowacyjności. Byśmy mogli być dumni z tego co robimy i jacy jesteśmy. Zadbajmy też o dobre życie w obszarze społecznym: bądźmy dla siebie partnerami, a nie konkurentami, współpracujmy i wspierajmy się wzajemnie zamiast współzawodniczyć, budujmy pomiędzy sobą dobre relacje oparte na zaufaniu.”
Turkus. Głównie jakie zmiany są potrzebne w sferze operacyjno-zarządczej?
Najważniejsze to komunikacja. Empatyczna, rzetelna i odpowiednia w czasie komunikacja.
Budżet zmienia swoja rolę. Nie stanowi już kontraktu z managerem. Nie jest narzędziem do rozliczania i premiowania. Stanowi wskazówkę do wprowadzenia koniecznych, optymalizacyjnych zmian.
Centralne planowanie zamienia się na bieżące prognozowanie, w tym bieżącą prognozę zysku rocznego. Prognoza służy do podejmowania dobrych decyzji przez tych, którzy się na tym najlepiej znają.
Zakres obowiązków każdego pracownika, cytując A.Bliklego, “…mieści się w czterech następujących zasadach: robisz co potrafisz, robisz to co jest potrzebne, jesteś za to odpowiedzialny, to co robisz możesz zmienić, ale z zachowaniem poprzednich zasad. W takiej organizacji nikt nie mówi – to nie należy do moich obowiązków.”
Struktura organizacyjna z hierarchicznej zmienia się w kierunku struktury procesowej. Zespoły zlecają sobie zadania. Każdy każdemu, w sposób odpowiedzialny, może zlecić zadanie. Każdy zespół może być wewnętrznym dostawcą i klientem wewnętrznym. Zespoły tworzą powiązane ogniwa, tworząc w efekcie, w łańcuchu wartości, wartość dla klienta zewnętrznego.
A. Blikle pisze: “Organizacje turkusowe przypominają wielokomórkowe organizmy, w których nie ma centralnego sterowania, lecz różniące się funkcjami komórki zlecają sobie wykonywanie zadań. Przez setki milionów lat przyroda tak właśnie wykształcała organizmy biologiczne. Dziś organizacje budowane przez ludzi zaczynają brać z nich przykład”.
Zrównoważony rozwój a droga do turkusu to praca z sercem, szacunkiem i wartościami.
Dekalog A.Bliklego budowania organizacji turkusowej
- Nie szukaj winnego, by go ukarać – szukaj przyczyny, by ją usunąć.
- Nie oczekuj perfekcji, której nie da się osiągnąć – oczekuj postępu, który zawsze jest możliwy.
- Unikaj współzawodnictwa, które niszczy partnerstwo – stwarzaj warunki do współpracy.
- Nie oceniaj, bo to niszczy – doceniaj, bo to wzmacnia.
- Nie mów co jest źle – mów co może być lepiej.
- Nie pytaj ludzi, co mogliby zrobić lepiej – pytaj, co im w pracy przeszkadza.
- Nie buduj na kontroli – buduj na zaufaniu.
- Nie mów, że ktoś jest zły – mów, jak Ty się z tym czujesz.
- Nie zarządzaj – twórz warunki do samoorganizacji.
- Nie bądź nadzorcą – bądź nauczycielem, moderatorem i uczniem.
Czy w każdej firmie można wprowadzić turkusowe rozwiązania?
Tak, w każdej firmie, w każdej organizacji, można wprowadzać elementy turkusu. Turkus ma różne odcienie. Jak dwa kamienie turkusu nie są do siebie podobne, tak każda firma wdroży zasady turkusu inaczej. Nie ma gotowca do powielenia, ale warto podjąć wysiłek dokonania zmiany.
Czy w każdej firmie można zbudować i wdrożyć strategię zrównoważonego rozwoju = strategię odpowiedzialnego biznesu?
Uważam, że tak. W każdej firmie można zbudować i wdrożyć Strategię Zrównoważonego Rozwoju Biznesu i to z zaimplementowanymi 17SDGs.
Przytoczone powyżej tłumaczenie A.Bliklego tekstu Frederica Laloux można zmodyfikować:
“Kiedy działamy w głębokiej uczciwości – gdy działamy zgodnie z naszym systemem wartości obejmującym sferę biznesu, środowiska i społeczeństwa, w poczuciu, że robimy coś ważnego i potrzebnego, że możemy być z tego dumni;
i odpowiadamy pozytywnie na odczuwane w nas powołanie – gdy działamy w warunkach uwalniających naszą kreatywność, gdy dano nam prawo podejmowania decyzji, gdy mamy poczucie sprawczości i wpływu na otaczającą nas rzeczywistość, a więc i na naszą przyszłość;
wszechświat robi wszystko, by nam pomóc – mamy statystyczną pewność sukcesu, na co wskazują zarówno badania naukowe, jak i codzienna praktyka biznesowa”.
Zrównoważony rozwój i w tym droga do “turkusu”, do samoorganizacji, to wyzwania naszych czasów.